Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 đã vào giai đoạn quyết định, với các ứng viên Kamala Harris và Donald Trump tích cực vận động tại các bang chiến trường. Cuộc đua năm nay xuất hiện nhiều yếu tố bất ngờ.

Khi nào sẽ diễn ra bầu cử tổng thống Mỹ 2024?
Luật pháp Mỹ quy định rằng bầu cử tổng thống diễn ra bốn năm một lần, vào năm chẵn, vào ngày thứ Ba sau thứ Hai đầu tiên của tháng 11. Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 5/11, với cuộc đua giữa ứng viên Dân chủ Kamala Harris và ứng viên Cộng hòa Donald Trump.
Ai có thể bỏ phiếu?
Theo Hiến pháp, tất cả công dân Mỹ từ 18 tuổi trở lên đều có quyền tham gia bầu cử. Tuy nhiên, trong các kỳ bầu cử, có một bộ phận lớn người dân không tham gia do không quan tâm đến chính trị hoặc không thích các ứng cử viên.
Bầu cử tổng thống chỉ bầu tổng thống?
Dù cuộc đua vào Nhà Trắng thu hút sự chú ý lớn, bầu cử tổng thống ở Mỹ diễn ra đồng thời với bầu cử quốc hội, nhằm chọn ra các nghị sĩ Hạ viện và Thượng viện. Tùy thuộc vào từng bang, lá phiếu của cử tri có thể bao gồm thêm các câu hỏi về việc bầu Thống đốc bang, cơ quan lập pháp, các chức vụ dân cử hoặc trưng cầu dân ý về một số vấn đề.
Ai có quyền tranh cử tổng thống Mỹ?
Hiến pháp Mỹ quy định rằng để trở thành tổng thống, một người phải sinh ra tại Mỹ, ít nhất 35 tuổi, và thường trú tại Mỹ ít nhất 14 năm. Phó tổng thống cũng cần đáp ứng các tiêu chuẩn tương tự.
Các ứng cử viên tổng thống được chọn như thế nào?
Sau khi xác định được ứng viên tiềm năng trong vòng bầu cử sơ bộ, đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa tổ chức đại hội toàn quốc để chính thức đề cử ứng viên cho vị trí tổng thống và phó tổng thống. Để nhận được đề cử, mỗi ứng viên cần đạt đa số phiếu đại biểu. Ví dụ, cựu Tổng thống Donald Trump đã nhận được 2.387 trong số 2.429 phiếu đại biểu của đảng Cộng hòa. Tương tự, Phó Tổng thống Kamala Harris đã nhận được đề cử của đảng Dân chủ sau khi Tổng thống Joe Biden quyết định không tiếp tục tranh cử vào cuối tháng 7.
Cần bao nhiêu phiếu để chiến thắng bầu cử tổng thống?
Tổng thống và phó tổng thống được bầu chọn bởi các đại cử tri của từng bang, không phải do người dân trực tiếp bầu. Mỗi bang cử ra một số đại cử tri bằng tổng số thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ của bang đó. Để đắc cử tổng thống, ứng viên cần nhận được số phiếu đại cử tri vượt quá 50%, tức ít nhất 270 trong tổng số 538 phiếu.

Có thể xác định ứng viên đắc cử tổng thống vào ngày bầu cử không?
Ngay sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa, ủy ban bầu cử địa phương sẽ bắt đầu kiểm phiếu và công bố kết quả dần dần. Tuy nhiên, ứng viên giành nhiều phiếu phổ thông hơn chưa chắc sẽ đắc cử tổng thống, nên sau ngày bầu cử không thể chắc chắn ai sẽ là tổng thống Mỹ.
Sau khi công bố kết quả bầu cử phổ thông, các đại cử tri sẽ họp vào ngày 17/12 để bỏ phiếu cho tổng thống và phó tổng thống. Phiếu đại cử tri sẽ được gửi về Quốc hội và kiểm phiếu trong phiên họp vào tháng 1/2025, công bố ứng viên đắc cử.
Đại cử tri là những ai?
Đại cử tri là những người đã cam kết ủng hộ một ứng viên từ trước. Số lượng đại cử tri của mỗi bang thường dựa vào dân số của bang đó. Hầu hết các bang (trừ Maine và Nebraska) áp dụng quy tắc "winner-takes-all", nghĩa là ứng viên nào giành nhiều phiếu phổ thông nhất sẽ nhận toàn bộ phiếu đại cử tri của bang đó.
Toàn bộ nước Mỹ có 538 phiếu đại cử tri, tương đương với số ghế trong Quốc hội Mỹ (535) cộng với 3 đại cử tri từ thủ đô Washington. Ứng viên nào đạt tối thiểu 270 phiếu đại cử tri sẽ trở thành tổng thống Mỹ.
Điều gì xảy ra nếu không ứng viên nào giành quá bán số phiếu đại cử tri?
Trong trường hợp hiếm hoi này, Hạ viện Mỹ sẽ có quyền bầu chọn Tổng thống từ số ứng viên có số phiếu đại cử tri cao nhất. Sau khi có kết quả chính thức và không còn tranh chấp, người đắc cử sẽ tuyên thệ và chính thức đảm nhận vị trí Tổng thống vào ngày 20/1 năm sau.
Vì sao các chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ rất tốn kém?
Chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ có chi phí cao do quy mô lớn, quy trình bầu cử phức tạp, chi phí tuyên truyền lớn, đội ngũ cố vấn tốn kém và tính cạnh tranh khốc liệt giữa các ứng viên. Các chiến dịch thường kéo dài nhiều tháng, yêu cầu chi tiền cho truyền thông để tiếp cận cử tri. Chi phí quảng bá thay đổi tùy thuộc vào thời điểm và tầm ảnh hưởng của các kênh truyền thông.
Ngoài ra, các chiến dịch cần đội ngũ cố vấn chuyên nghiệp để quản lý hiệu quả, phản ứng nhanh với các thay đổi trong suốt mùa bầu cử và đảm bảo sự ủng hộ từ cử tri.

Các cuộc thăm dò bầu cử liệu có chính xác?
Năm 2016, nhiều cuộc khảo sát cho thấy ứng viên Cộng hòa Donald Trump có khả năng thất bại trước ứng viên Dân chủ Hillary Clinton, nhưng cuối cùng ông Trump lại giành chiến thắng với số phiếu đại cử tri cao hơn. Kết quả này chỉ ra những hạn chế của các cuộc khảo sát, vì chúng chỉ phản ánh xu hướng ủng hộ tại một thời điểm nhất định và không đảm bảo ứng viên đó sẽ đắc cử.
Ngoài ra, các khảo sát thường chỉ thăm dò ý kiến cử tri ở một số bang nhất định, trong khi theo quy định, cử tri chỉ bỏ phiếu phổ thông để bầu đại cử tri, sau đó các đại cử tri sẽ bầu tổng thống.
Theo thông tin từ BBC, Reuters và CBS.
Bài viết khác: